Bahar Depresyonu Dedikleri

Dr. Gökben Hızlı Sayar

NP Grup NPİSTANBUL Nöropsikiyatri Hastanesi- Psikiyatri Uzmanı

Bahar depresyonu, özellikle sonbahar aylarında ortaya çıkan, mevsimsellik göstermesi dışında genel olarak diğer depresyonlara benzer belirtiler taşıyan bir hastalıktır. Kişilerin yetersiz güneş ışığı alması beyinde bazı kimyasal maddelerin düzeylerini ve dağılımlarını bozar. Bu hormonlar kişinin vücut ısısı ayarlanması ve uyku-uyanıklık düzeninde önemli rol oynarlar. Biyolojik saatin bozulması ile kişi depresyona daha açık hale gelir. Açık güneçli havalarda daha neşeli, kapalı, bulutlu havalarda cansız ve melankolik olan kişilerde çoğu zaman altta yatan mekanizma biyolojik saatteki aksamalardır.

Hayatı yaşamaya değer bulmama, ölüm ve intihar fikirleri ortaya çıkabilir. Kişinin dikkatini toplayamaması ve unutkanlığı sebebiyle iş performansı düşer, isteksizliği ve yapacak gücü bulamaması nedeniyle sorumlulukları aksamaya başlar. Kimi zaman depresyon çeşitli kas ağrıları, baş ağrıları, kabızlık, bulantı, cinsel isteksizlik gibi bedensel yakınmalara da yol açar. Belirtilerin süresi birkaç haftaya buluyorsa "bahardandır, geçer" demek yerine yılın diğer zamanlarında izlenen depresyonlar gibi tedaviye başvurmak gereklidir.

Depresyon belirtilerine dikkat

● Sürekli olarak üzgün ya da "boş" hissetme.
● Umutsuzluk, çaresizlik, suçluluk ya da değersizlik duyguları.
● Halsizlik ya da günlük işlere karşı ilgide, cinsel istekte azalma.
● İştah ve uyku düzeninde bozulma.
● Sinirlilik, kolayca ağlama, kaygı ve korkular.
● Konsantrasyonda azalma, unutkanlık ve karar vermekte güçlük.
● İntihar düşünceleri, intihar planı ya da girişimi.
● Uzun süreli, tedaviye yanıt vermeyen bedensel şikayetler, ağrılar.

Bitkinlik, halsizlik, isteksizlik, uyuşukluk gibi öncü belirtilerle başlayıp gerekli önlemler alınmadığında ağlama, çökkünlük, değersizlik duyguları, iştah ve uyku bozuklukları gibi depresyonun diğer belirtileri de eklenebilir. Depresyon toplumun %10-15’inde izlenen bir tıbbi hastalıktır. Kadınlarda depresyona yakalanma riski erkeklere oranla iki kat daha fazladır. Benzer şekilde bahar depresyonuna da kadınlar daha sık yakalanırlar.

Bazı mevsimlerde tekrarlayan depresyonu olan bireyler riskli mevsim yaklaşırken psikiyatristleri ile irtibat kurarak tedavilerinde gerekli düzenlemeleri yaptırmalıdırlar. Diğer depresyonlar gibi mevsimsellik gösteren depresyon da tedaviye iyi cevap verir. İlaç tedavilerinin yanı sıra parlak ışık tedavisi oldukça faydalı olacaktır. Güneş ışığına benzer şekilde parlak ışık yayan bir ışık kaynağının altında, sabah erken saatlerde günde yarım saat kadar oturmak mevsim geçişi dönemlerinde son derece koruyucu olabilmekte, depresyon belirtilerinde belirgin düzelme sağlayabilmektedir. Kısa süreli psikoterapiler de son derece faydalı olabilmektedir.

Düzenli uyumaya dikkat etmek, vitaminlerden zengin bir beslenme düzenini korumak, hafif egzersizler yapmak, gün ışığından yeterince faydalanmak kişinin gerek bahar depresyonunda görülen halsizlik bitkinlikten, gerekse normal gündelik hayattaki yorgunluktan kurtulmak için uygulaması gereken ana kurallardır.

Uykuya dalmayı kolaylaştırmak ya da canlılık kazanmak için alkol almak en sık yapılan yanlışlardandır. Alkol hücresel bir zehirdir ve kronik biçimde tüketildiğinde başta depresyon ve kaygı bozuklukları olmak üzere birçok ruhsal hastalığı tetikler. Uzun vadede kendi başına uyku sorunlarına sebep olur.
Unutulmamalı ki depresyon duyguları, düşünceleri, davranışları ve bedeni etkileyen bir hastalıktır. Kişinin iştahından uykusuna, cinsel yaşamından iş performansına tüm yaşam kalitesini etkiler. Bu durum geçici bir üzüntüden, isteksizlikten farklıdır. Belirtiler şiddetleniyor, ya da sık sık tekrar ediyorsa profesyonel bir yardım almak gerekir.

Paylaş

Görüntülenme:
Yayınlanma Tarihi:25 Eylül 2001

© 2024e-Psikiyatri.com, bir NPGRUP sitesidir,
e-Psikiyatri.com bir NPGRUP sitesidir. Bu sitede verilen bilgiler, site ziyaretçilerinin/hastaların hekimleriyle mevcut ilişkilerini ikame etmek değil, desteklemek için tasarlanmıştır. Bu sitede yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçmez. Tüm hakları saklıdır.