Aynı anda iki yöne bakabiliyor

Fareler bizden farklı görüyor. Gözleri birbirine paralel hareket etmek yerine kısmen ters yöne doğru hareket edebiliyor. Bu yetileri sayesinde kemirgenler yırtıcı kuşları zamanında fark edip kaçabiliyor.

Fareler bizden farklı görüyor. Gözleri birbirine paralel hareket etmek yerine kısmen ters yöne doğru hareket edebiliyor. Bu yetileri sayesinde kemirgenler yırtıcı kuşları zamanında fark edip kaçabiliyor.

Birçok memelinin kafasının iki yanında bulunan gözleri geniş bir görüş alanı sağlıyor. Bu sayede kemirgenler yırtıcı kuşlarla gelen tehlikeyi zamanında fark ettikleri gibi objelerin uzaklıklarını da kesin bir şekilde tahmin edebiliyorlar. Üç boyutlu görüş için beynin, iki gözden kesişen bilgilere ihtiyacı vardır. Hayvanların görme sistemi bu yüzden iki karşıt ihtiyacı karşılaması gerekiyor. Doğanın bu ikilemi ne şekilde çözdüğünü bulmak isteyen Max-Planck Biyolojik Sibernetik Enstitüsü bilim insanları farelerin gözlerini ayrıntılı inceledi. Bu amaçta farelerin kafalarına çok ani göz hareketlerini kaydedebilen bir gramlık kameralar yerleştirildi. Kafanın pozisyonunu ve yönünü ölçmeye yarayan yeni bir yöntemin de yardımıyla bilim insanları farelerin kesin bakış yönlerini belirleyebilmişler. Şaşırtıcı sonuç: İnsanda bir göz sağa doğru hareket ederse diğeri de o yöne doğru hareket eder. Oysa fareler gözlerini farklı yönlere doğru hareket ettirebiliyorlar diyor Jason Kerr. Benzer göz hareketleri bukalemundan da bilinir, ancak bu hayvanın gözleri aynı zamanda birbirinden tamamen bağımsız hareket edebilmekte. Farelerin göz hareketleri kafanın pozisyonuna bağlı. Kafa aşağı doğru bakıyorsa, gözler burundan uzaklaşıyor, yukarı kaldırdığında ise gözler öne hareket ediyor, yani fare bir anlamda şaşı bakıyor. Kemirgen kafasını yana çevirdiğinde ise içte kalan göz yukarı, dışta kalansa aşağı doğru hareket ediyor. İnsanda gözlerin bakış yönü kesin olarak birbiriyle örtüşmesi gerekiyor, çünkü ancak bu şekilde bir objeyi net olarak görebiliyor. Bir santimden daha küçük bir sapma bile çift görüntü oluşturur. Farelerin bakış yönünde, farklı yönlere doğru hareket eden gözleri yüzünden, sağ ve sol göz arasında yatay yönde 40 derecelik ve dikey yönde ise 60 derecelik bir sapma söz konusu. Bu alışılmışın dışındaki göz hareketleri, görme sisteminin hayvanların yaşam biçimlerine uyum sağlayabilmek için geliştiğini gösteriyor. BİLİM TEKNOLOKİ EKİ