Glioblastoma beyin kanseri için umut verici keşif: Bilim insanları, kromozom dışında yüzen ecDNA halkalarının tümörler oluşmadan önce ortaya çıktığını ve kanserin agresif büyümesini tetiklediğini ortaya koydu. Bu gelişme, erken teşhis ve etkili tedavi için yeni bir dönem başlatabilir.

Glioblastoma: Tedavisi En Zor Beyin Kanseri

Glioblastoma, yetişkinlerde en sık görülen ve en ölümcül beyin kanseri türüdür. Ortalama sağkalım süresi yalnızca 14 aydır ve son yıllarda bu sürede önemli bir iyileşme sağlanamamıştır. Bu nedenle bilim dünyası, erken teşhis ve kişiselleştirilmiş tedavi yöntemleri üzerinde yoğunlaşıyor.

ecDNA Nedir ve Neden Önemli?

ecDNA (ekstrakromozomal DNA), kromozomların dışında serbestçe dolaşan genetik halkalardır. Bu halkalar, kanser genlerini taşıyarak tümörlerin hızlı büyümesine, mutasyona uğramasına ve tedaviye direnç geliştirmesine yardımcı olur. Araştırmalar, ecDNA’nın sadece glioblastoma değil, birçok kanser türünde de rol oynadığını ortaya koyuyor.

Araştırmanın Çığır Açan Bulguları

- Erken Dönemde Ortaya Çıkıyor: EGFR genini taşıyan ecDNA halkaları, tümör oluşmadan önce bile tespit edilebiliyor.

- Kanseri Agresif Hale Getiriyor: EGFRvIII gibi ek mutasyonlar, glioblastomayı daha saldırgan ve tedaviye dirençli hale getiriyor.

- Erken Müdahale Şansı: Bu halkaların erken dönemde tespit edilmesi, hastalık ilerlemeden tedaviye başlanmasını mümkün kılabilir.

Bilim İnsanlarından Açıklamalar

Dr. Benjamin Werner: “ecDNA’nın nasıl ortaya çıktığını ve yayıldığını anlamak, glioblastomayı çok daha erken aşamada yakalamamıza yardımcı olabilir.”

Prof. Charlie Swanton: “ecDNA yalnızca bir yan ürün değil, hastalığın güçlü bir sürücüsü. Bu bilgi, glioblastoma teşhis ve tedavisinde devrim yaratabilir.”

Erken Teşhis için Umut: Kan Testi ile Tespit Mümkün Olabilir

Araştırmacılar, kan testiyle EGFR ecDNA tespiti üzerinde çalışıyor. Böyle bir test, hastalığın semptomları başlamadan önce bile glioblastomayı belirleyerek hayat kurtarabilir.

Kişiselleştirilmiş Tedaviye Doğru

Çalışma, ecDNA’nın aynı anda birden fazla kanser genini taşıyabildiğini gösterdi. Bu bulgu, her hastanın tümör profiline göre kişiye özel tedavi protokollerinin geliştirilmesinin önünü açıyor.

Gelecek Çalışmalar ve Hedefler

eDyNAmiC ekibi, ecDNA’nın farklı kanser türlerinde nasıl davrandığını anlamak ve tedavilerle nasıl etkileşime girdiğini incelemeye devam edecek. Böylece erken teşhis, daha akıllı tedavi stratejileri ve kanserin ilerlemesini yavaşlatacak yeni yöntemler geliştirilebilecek.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Glioblastoma nedir?
Glioblastoma, yetişkinlerde en yaygın ve agresif beyin tümörüdür. Hızla büyür ve tedaviye dirençlidir.

ecDNA nedir?
ecDNA, kromozom dışında bulunan genetik halkalardır. Kanser genlerini taşıyarak tümörlerin hızlı yayılmasına yol açar.

Bu keşif ne anlama geliyor?
Bu keşif, glioblastomanın tümör oluşmadan önce bile tespit edilebileceğini ve erken dönemde tedaviye başlanabileceğini gösteriyor.

Erken teşhis mümkün mü?
Evet, araştırmacılar kan testi ile EGFR ecDNA tespit edebilecek bir yöntem geliştirmeyi hedefliyor.

 Bu gelişme tedaviyi nasıl değiştirecek?
Hastaya özel ecDNA profili çıkarılarak daha hedeflenmiş ve etkili tedaviler uygulanabilecek.

https://www.sciencedaily.com/releases/2025/09/250916221917.htm