ERKEN TANISI MÜMKÜN MÜ

CUMHURİYET GAZETESİ - BİLİM EKİ

Alzheimer hastalığının ne şekilde geliştiğini araştıran Amerikalı bilim insanları, son araştırmalarında ilginç sonuçlara ulaştılar.

Alzheimer hastalığın ana faktörü, sinir hücrelerini harap eden plakalardır. Bu plakalarda birikerek beyin fonksiyonlarını bozan Beta-Amyloid proteinlerinin oluşum ve indirgenme oranının araştırılmasına dayanan çalışmaya göre, beyin aşırı miktarda üretilen zararlı proteinleri temizleyemiyor.

Alzheimer ve sağlıklı insanların protein üretiminde bir farklılık söz konusu değil. Fakat Alzheimer hastalarının beyni, proteinleri çok daha yavaş indirgiyor. Bulgu Alzheimer’in erken tanısı ve olası yeni terapi biçimleri için yeni olanaklar sunacak diyor araştırmayı yöneten Washington Tıp Okulu’ndan Randall Bateman, Science dergisinde.

Beta-Amyloid proteinlerinin Alzheimer hastalığının gelişiminde anahtar rolü üstlendiği biliniyordu. Bu proteinler sağlıklı insanlarda da üretiliyor ancak gri beyin maddesinde birikmiyorlar. Protein birikimiyle oluşan plakalar sinir hücrelerine gitgide daha fazla zarar vererek, Alzheimer için tipik olan demans semptomlarını doğuruyorlar. Çok ender bir kalıtım parçası Beta-Amyloid proteinlerinin aşırı miktarda üretilmesinden sorumlu. Ancak bunların niçin biriktiği şimdiye kadar kesin olarak açıklanamamıştı.

Araştırma çerçevesinde on iki Alzheimer hastası ve on iki sağlıklı insandaki Beta-Amyloid proteinlerinin oluşum oranı karşılaştırılmış. 74 yaşındaki insanlardan alınan verilerin karşılaştırılması sonucunda Alzheimer hastası ve sağlıklı insanlardaki Beta-Amyloid üretiminin aynı olduğu görülmüş. Ancak indirgenme oranı Alzheimer hastalarında yüzde otuz daha düşük çıkmış.

Bilim insanları bu yavaşlama nedeniyle proteinlerin on yıl içinde Alzheimer semptomlarını ortaya çıkaracak kadar biriktiğini tahmin ediyorlar. Bozuk indirgeme sisteminin kesin olarak açıklanabilmesi için her ne kadar kapsamlı araştırmaların yapılması gerekiyorsa da yeni sonuçlar, Beta-Amyloid proteinlerinin yok edilmesine yardımcı olacak yeni terapi biçimlerinin geliştirilmesine olanak tanıyacak. Ayrıca proteinlerin indirgenme oranına göre Alzheimer hastalığının erken tanısı da mümkün olabilir.