İnternet daha zeki olduğumuz hissi mi veriyor?

İnternet bizi her şeyi biliyormuşuz yanılsamasına çekerek kendimizi olduğumuzdan daha akıllı sanmamıza neden olabilir.

Yeni bir araştırmaya göre, internette her tür bilgiye erişim kolaylığı, kendi zekamıza dair aşırı bir güven duygusuna kapılmamıza neden olabiliyor.

İnternetin bilgi düzeyimiz konusundaki düşüncemizi, psikologların üstbiliş olarak adlandırdığı olguyu nasıl etkilediğine bakalım. Herhangi bir konuda böbürlendiğinizin farkındaysanız o konuda dürüst davranmıyorsunuz demektir, ama becerilerinizi tahmin konusunda hata yapmış sayılmazsınız.

Eğer asıl olduğundan daha fazlasını bildiğinize inanıyorsanız o zaman hata yapmış olursunuz. Araştırmalar anlama konusundaki yanılsamanın çok yaygın olduğunu ve internet çağında üstbiliş yanılgılarının yeni biçimler aldığını gösteriyor.

TRANSAKTİF HAFIZA

Yale Üniversitesi’nden Matt Fisher, transaktif hafıza olarak bilinen belli bir düşünme tarzı üzerinde duruyor. Bu düşünme tarzı, hatırlama konusunda başka insanlara, kitaplara ve nesnelere bel bağlayışımızı ifade ediyor. İşe götürmeniz gereken bir şeyi bir gece öncesinden kapının yanına koyuyorsanız transaktif hafızayı kullanıyorsunuz demektir.

Bu olgunun bir yanı da kişisel hafızamızda gerçekten bildiğimiz şeyler ile, kolay erişebildiğimiz, dünyada hazır olan bilgileri ya da derinlemesine anlamadan yüzeysel bilgi sahibi olduğumuz şeyleri birbirine karıştırma eğilimidir.

Arabanın nasıl çalıştığını anladığımızı sanırız. Oysa aslında onu nasıl çalıştıracağımızı biliyoruzdur. Evet, gaza bastığımızda araba ileri gider; ama onun nasıl ilerlediğini bilmeyiz aslında.

BİLGİ DENEYİ

Fisher ve ekibi bu eğilimin internet çağı ile bağını araştırdı. Deneklere bazı olgusal sorular sordu: “Neden saat kuşakları vardır?” vb. Deneklerin yarısından soruları cevaplamadan önce internette araştırmaları istendi. Sonra bütün deneklere “Bulutlu geceler neden daha ılıktır?” ya da “Sirke nasıl yapılır?” türünden ikinci grup soruları cevaplama konusunda ne kadar emin oldukları soruldu.

İnternete bakmalarına izin verilen denekler, ikinci gruptaki sorular konusunda daha emindiler. Bu insanlar gerçekten de bu bilgilere sahip olduklarını düşünüyordu. Yani bu bilgilerin kendi kafalarında olduğuna inanıyorlardı.

Fakat başka bir araştırma bu tarz düşünmenin de bir çaresi olduğunu gösterdi.

Toronto Üniversitesi’nden Amanda Ferguson ve ekibi ise araştırmayı tersinden ele aldı. Önce deneklerden sorulara yanıt vermeleri istendi. Eğer cevapları bilmiyorlarsa doğru cevap için internete bakabilirlerdi sonra.


Paylaş

Görüntülenme:
Güncellenme Tarihi:16 Haziran 2017Yayınlanma Tarihi:15 Haziran 2017

© 2024e-Psikiyatri.com, bir NPGRUP sitesidir,
e-Psikiyatri.com bir NPGRUP sitesidir. Bu sitede verilen bilgiler, site ziyaretçilerinin/hastaların hekimleriyle mevcut ilişkilerini ikame etmek değil, desteklemek için tasarlanmıştır. Bu sitede yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçmez. Tüm hakları saklıdır.