HAYALİ ARKADAŞLAR

Formsante

Çocukların üç dört yaşlarında hatta zaman zaman altı yaşına kadar süren bir zaman içerisinde hayali bazı arkadaşlıklar geliştirmesine sık rastlanır.

Aslında bu hayali arkadaşlık kavramı, çocuğun zihnindeki hayal ile gerçek arasındaki farkın çok belirgin olmadığı okul öncesi dönemde sık görülen bir durumdur. Ancak bazı durumlarda yukarıda değinildiği gibi altı yaşına kadar sarkan hayali arkadaşlıklarda görülebilmektedir. Bu olaya dışarıdan çıplak gözle baktığımızda çoğu ebeveynin endişeli gözleriyle karşılaşırız. Hemen şunu belirtmek gerekir ki bu durum kesinlikle endişelenecek bir olay değildir, çocukların normal gelişimlerinin bir parçasıdır.

O zaman nedir bu hayali arkadaşlık kavramı? Uzmanlar “Hayali arkadaşlar çocukların yaşamlarındaki stres ve değişimlerle baş etmesine yardımcı olabilir. Bazı çocuklar tüylü bir kediyi, bir köpeği ya da bir tavşanı arkadaş olarak seçerken; bazıları da başka hiç kimsenin göremeyeceği sadece kendinin bildiği kendinin tanıdığı bir hayali arkadaş yaratırlar.” diyor ve devam ediyor. Çocukların hayallerinde yarattığı bu arkadaşları gerek hayallerinde gerekse oyunlarında bazen başrolü oynamaktadırlar, dahası onların gerçek olduğu konusunda ısrarcı olurlar.

Aileler bu durum karşısında genellikle ne tür bir tepkide bulunacaklarında kararsız kalmakta hatta zaman zaman paniğe kapılmaktadırlar. Bazı ebeveynler bu hayale eşlik ederlerken bazı ebeveynler de çocukların bu hayal dünyasına katılmaktan dolayı rahatsızlık duymaktadırlar. Burada dikkat etmemiz gereken en önemli nokta şudur: Çocuk tamamıyla hayattan kopma yaşamadığı sürece, anne ve babaların endişelenmesi için bir neden yoktur. Aksine bu dönemlerde ki hayali arkadaşlar, sağlıklı duygusal ve zihinsel gelişimin işaretleridir. Hayali arkadaşların gelişim sürecindeki hizmetinin önemi anlaşıldığında, bu kaygılarla başa çıkmanız daha kolay olacaktır. Ebeveynlerin bu dönemle ilgili kaygı ve korku geliştirmeden evvel çocuğun bu dönemdeki ihtiyaçlarını ve duygusal durumlarını iyice gözlemlemeleri gerekmektedir.

DİKKAT! HAYAL İLE GERÇEĞİ AYIRAN SINIR BULUTLARIN ARASINDAKİ BİR ÇİZGİ GİBİDİR

Çocukların duygusal dünyalarını değerlendirdiğimizde hayali arkadaşlar önemli bir yere sahip olabilirler. Çocuk bu sayede çevresiyle daha iyi iletişim kurabilir kendi kimliğini hayali arkadaşına kabul ettirmeye çalışırken bazı baskılarla daha rahat baş edebilmesine yardımcı olabilir. Tabii ki burada asıl önemli mesele çocuğun gerçeklikten kopmadan sosyal olmayı öğrenmesidir. Eğer çocuk sürekli hayal dünyasında yaşıyor ve sürekli hayali arkadaşlarıyla oynuyorsa, hayali arkadaşlarından hiç ayrılmayıp ve bunları gerçek dünyaya ve gerçek arkadaşlarına tercih ediyorsa buna eşlik eden giderek artan yalnızlık talebi endişe verici olabilir. Ama eğer çocuk arkadaşlarıyla oynamak için kendi kurduğu özel hayatından çıkabiliyorsa o zaman ortada endişelenecek bir durum yoktur.

ANNE-BABALARA ÖNERİLER

Bu konuyu çocuğunuzla açık açık konuşun ve onu daha çok arkadaş sahibi olarak görmek istediğinizi anlatın. Hayali arkadaşına anne ve baba olarak değer verdiğinizi ve sizin içinde hayali arkadaşının önemli olduğunu ısrarla belirtin ancak sadece hayali arkadaşla kısıtlı olmamasını gerçek arkadaşlarının da olması gerektiğini ve bunu görmek istediğinizi de açık bir dille ona anlatın. Kesinlikle hayali arkadaşını reddetmeyin, yok saymayın.

Tüm bunlara dikkat ederken çocuğunuzun birlikte zaman geçirebileceği kendi yaşıtlarından oluşan bir grup ayarlamaya çalışın böylece hayali arkadaşlıktan gerçekliğe doğru bir geçiş dönemi yaratırsınız ki bu gayet sağlıklıdır. Gruba girmesi için zorlamayın ama arkadaşlarını tanıması ve onlarla iletişime geçebilmesi için ona fırsat verin.

Çocuğunuz zaman zaman hayali arkadaşının arkasına sığınabilir, yaptığı hataları ona yükleyebilir tüm bu davranışların da üzerine gitmeyin. Bu konuda elinizden geldiğince ona yardımcı olacağınızı bilmesini sağlayın.

Şimdi dikkat, eğer çocuğunuz altı yaşından sonra da hayali arkadaşıyla birlikteyse ve sosyalleşme sürecini tam olarak özümseyememişse hayal dünyasını ve hayali arkadaşlarını gerçek dünya ve gerçek arkadaşlarına tercih ediyorsa hayali arkadaşının kendisini yönettiğini söylüyorsa ve onun yap dediklerini yapmak zorunda hissettiğini söylüyorsa o zaman sıkıntı var demektir. Bunun dışında unutmayınız ki hayali arkadaşlıklar çocuğunuzun duygusal ve zihinsel gelişiminin sağlıklı olduğunun göstergesidir.