Genlerimiz grip aşısına uygun mu?

Genetik bir “kristal top”, belli insanların grip aşısına nasıl tepki vereceğini gösterebilir. Genlerimiz grip aşısına uygun mu?

Yeni bir araştırmaya göre, 35 yaş ve altı olan insanlarda bulunan 9 gen, grip aşısına verilen güçlü bağışıklık tepkisi ile bağlantılı. Ağustos (2017) ayında Science Immunology’de online olarak yayınlanan raporda araştırmacılar, eğer aşılamadan önce bu genler aktifse, aşının ardından gribin cinsi ne olursa olsun kişinin daha yüksek oranlarda antikor ürettiğini belirtiyorlar. Oluşan bu tepkinin ise gripten korunmaya yardımcı olabileceği düşünülüyor.

Öte yandan, aynı genlerin, pnömoni gibi gribal enfeksiyonlara yakalanma riski en yüksek grup olan 60 yaş üzeri insanlardaki arayışı ise sonuçsuz kaldı. Ancak 35 yaş ve altı bireylerde aşılamadan önce yapılacak basit bir test ile, vücutta aşıya tepki veren ve vermeyen yapılar tespit edilip, bu yapılara göre hareket edilebilir.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin verilerine göre grip aşısı, 2015-2016 sezonunda 5.1 milyon gribal enfeksiyonu önledi. Aşılar, bu tarz hastalıklardan korunmada etkilidir ancak bağışıklık sisteminin kişiselliğinden kaynaklı; aşıyı kişisel düzeyde etkili kılacak faktörler de belirsizdir.

Araştırma ekibi, aşıyı etkili kılmak için gerekli olan bir bağışıklık durumunun olup olmadığına dair çalışma yürüttü. Araştırma kapsamında, ABD’nin farklı eyaletlerinden, farklı zamanlarda aşı olmuş, farklı genetik geçmişe sahip 175 kişiden alınan kan örneklerinde, genel bir genetik işaret arandı. Gen setinin belirlenmesinin ardından, araştırmacılar, kristal topun güçlü bir grip tepkisini doğru bir şekilde öngördüğünü onaylamak için 82 numuneden oluşan bir başka koleksiyon kullandı.

Bu 9 gen, diğer proteinlerin hareketini düzenlemek ve hücrelere yapısal destek sağlamak gibi farklı görevleri bulunan proteinler üretiyor. Geçmişteki araştırmalar, bu genlerin bazıları ile bağışıklık sistemi arasında bulunan bağlantıyı saptayabilmişti ancak hepsi için yeterli işareti belirleyememişti. Araştırmacılar, çalışmanın diğer araştırmalara ilham olacağını ve grip aşısına tepkisiz kalan bünyelerin aşıdan daha iyi yararlanması için bu genleri nasıl destekleyeceklerini bulabilme üzerine çalışmalar yürütüyorlar.

Daha yaşlılardaki genetik kristallere gelince; gençlere kıyasla, yaşlı bireylerin grip aşısına gösterdikleri tepkiler daha fazla çeşitlilik gösteriyor. Bu nedenle de ortak bir genetik madde saptayabilmek için çok daha geniş bir örnekte çalışma yürütülmesi gerekiyor. Öte yandan, bu genlerin yalnızca grip aşılarına mı yoksa genel olarak aşılara verilen bir tepkiyi mi gösterdiklerini belirlemek için ise daha fazla araştırmanın yapılması gerekiyor.

A.A