EYVAH ÇOCUĞUM ERGENLİKTE

Kaynak: sciencedaily - Çeviri: Ayda Çayır

Çocuğunuz ergenlik döneminde sizi üzebilir. Ama siz üzülmeyin. İşte ergenlik dönemi hakkında bilmedikleriniz.

Teksas Üniversitesinden psikologların yürüttüğü çalışmada, ergenlik dönemiyle ilişkilendirilen, sağlıksız karar alma ve riskli davranışlara girme gibi, sterotipik ergen davranışlarının gerisinde biyolojik motivasyonlar olduğu belirlendi.

Önceki çalışmalarda çocuk ve ergenlere kıyasen, gençlerin ödüllere daha duyarlı oldukları saptanmıştı. Profesör Russell Poldrack ve arkadaşları beyindeki hangi sistemlerin ergenlerde bu dürtülere yol açtığını ve bu biyolojik farklılıkların riskli davranışlar üzerindeki etkilerini araştırdılar. 

Araştırma sonuçları madde kullanımı veya güvensiz seks girişimlerinin gerçekte ergenlerin mezolimbik dopamin sistemindeki aşırı etkililikten kaynaklandığı varsayımını destekledi.   

Çalışmada, yaşları 8 ila 30 arasında değişen katılımcılar öğrenme ödevi gerçekleştirdiler. Ödevde onlardan soyut bir imajı kategorize etmeleri istendi. Doğru olarak kategorize ettiklerinde bununla ilgili geri bildirim aldılar. Motivasyonu sağlamak için, her doğru yanıta parasal ödül verildi.

Deney sırasında araştırmacılar katılımcıların beyinlerinin ödül öngörü hatasına (eyleminin beklenen sonucu ile gerçek sonucu arasındaki fark) nasıl tepki verdiğini incelediler ve beyinlerindeki pozitif öngörü hatası sinyallerini ölçtüler. Öngörü hatası sinyallerindeki en yüksek sivrilerin ergenlere ait olduğu görüldü. Bu da en büyük dopamin cevabına sahip oldukları anlamına geldi. 

Önceki araştırma dopamin sisteminin doğrudan öngörü hatalarına, beklenmeyen zevklere duyarlı olduğunu ortaya koymuştu.  “Öğrenmenin öngörü hatasına dayalı olduğu vurgulayan Poldrack, “dünya tam bizim beklentilerimize göre olsaydı, yeni bir şeyler öğrenmemiz mümkün olmazdı.” diyor.

Dopaminin ödül arama motivasyonunda önem taşıdığı biliniyor. Ergenlerin beyinlerindeki öngörü hatası sinyallerinin fazla oluşu onların pozitif sonuçlar elde etme motivasyonlarını arttırabiliyor ve onları daha fazla riskli davranışlara girmeye sevk ediyor.