En zehirli hayvan hangisi?

İki santimetreyi aşkın dişler veya delici zıpkınlarla doğrudan kaslara işleyen zehir, bazı canlıların silah olarak kullandığı kimyasal maddeler içerir.

Dünyanın en zehirli hayvanı listesinde yılanlar genellikle ilk sırada yer alır. Tüm yılanlar zehirli değildir. Bazıları ise dişlerindeki kanallar vasıtasıyla zehirlerini akıtacak şekilde evrilmiştir.

Avustralya Queensland Üniversitesi’nden Doktor Bryan Fry, Avustralya’da bulunan bir türünün diğer bütün canlılardan daha fazla zehir ürettiğine inanıyor.

Fry, mulga adı verilen bu yılandan bir defada 1,3 gram zehir sağılabildiğini belirtiyor. Konuya ilgisinden dolayı Fry’a “Zehir Doktoru” deniyor.

Kral kahve yılan adıyla da bilinen bu yılan türü Avustralya’da oldukça yaygın. Ancak zehirli yılan sayısı çok olsa da yılan sokması vakalarına fazla rastlanmıyor.

Hindistan’a özgü kobra, orta ve güney Afrika’da görülen engerek ve ABD’de görülen çıngıraklı yılan gibi birçok büyük yılan türü hemen hemen aynı zehiri üretir.

Fakat zehir türü, bir canlının ne kadar zehirli olduğunu ölçmede yeterli değildir. Nitelendirmeler genellikle canlı türlerine göre yapılır. Örneğin en zehirli akrep gibi.

Bu açık sarı renkli akrep Ortadoğu çöllerinde yaşar. Geceleri solucan, kırkayak, böcek gibi canlıları avlayarak beslenir.

Akrepler sokmalarıyla avlarını felce uğratır. Kuyruklarının ucunda telzon olarak bilinen kısımda bir zehir torbacığı ve onu enjekte etmede kullanılan iğnesi vardır. Akrebin boyu 11 cm’yi geçmese de 0,25 mg zehiri 1 kg fareyi öldürmeye yeter.

Zehir, bu canlılar tarafından avlarını öldürmek için olduğu kadar savunma mekanizması olarak da kullanılır. Zehirli vuruş ne kadar hedefli yapılmışsa vereceği hasar da o kadar çoktur. Canlılar farklı türleri avlamak üzere evrildiği için dünyanın en zehirli hayvanını tespit etmek pek de kolay değildir.

Araştırmacılar farklı canlıların zehirini insanlar üzerinde deneyemeyeceği için deneylerinde fare kullanıyor. Bu deneylerde “ortalama ölümcül doz”, yani farelerin yüzde 50’sini öldürmek için ne miktarda zehir gerektiği tespit ediliyor.

Bu sorunsuz bir deney değil aslında. Çünkü birçok hayvan fareden farklıdır. Fakat şu an için el altındaki en kullanışlı yöntem bu sayılıyor. Bu deneye göre zehirlilik bakımından liste başı olan canlı şaşırtıcı gelebilir: Deniz salyangozları.

BBC TÜRKÇE