DVD'ler yardımcı olmuyor

DVD’ler çok da yararlı değil. Yetişkin ile değişim daha etkili. Nasıl mı?DVD’ler çok da yararlı değil. Yetişkin ile değişim daha etkili. Nasıl mı? Çocukların sözcük dağarcığını zenginleştirmek için, ebeveynler eğitsel DVD’lere bel bağlayamazlar. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre DVD’ler çok da yararlı değil. Yetişkin ile değişim daha etkili. On beş yıldan beri, üç yaşından küçük çocuklara yönelik eğitsel DVD’leri piyasada bulabiliriz. Kimileri bebeklerin söz dağarcığını zenginleştirmeyi, kimileri de müzik ya da resim yoluyla çocukları eğitmeyi amaçlamaktar. En azından DVD üreticilerinin söylemi böyle. Günlük yaşamın karelerini betimleyerek yeni sözcüklerin elde edilmesini kolaylaştırdığı söylenen bir DVD’nin gerçek etkisini Amerikalı araştırmalar mercek altına aldı. Sonuç tartışma götürmez: bir ay boyunca bu tür DVD’e bakan bebeklerin diğer çocuklara göre daha zengin bir söz dağarcıkları yok. Virjinya Üniversitesi’nden Judy Deloache ve çalışma arkadaşları 12-18 aylık 72 bebek seçti. İlk önce, hangi sözcükleri tanıdıkları konusunda bir testten geçer bebekler. Sonra 4 gruba ayrılırlar. Birinci grup ebeveynleriyle birlikte, bir ay boyunca haftada beş gün DVD seyreder. İkinci grup da aynısını yapar ama ebeveynler yoktur. Üçüncü grup DVD seyretmez ve ebeveynler DVD’de bulunan 25 sözcüğü bebeklere kendi yöntemleriyle öğretmeye çalışır. Dördüncü grup ise denetim grubu olarak hizmet eder. Bir aya sonra psikologlar bebekleri testten geçirerek kaç tane sözcük öğrendiklerini saptamaya çalışır. Ebeveynleriyle ya da yalnız DVD seyreden çocukların, denetim grubuna göre pek de başarılı olmadıkları görülür. Buna karşın, ebeveynleriyle konuşan çocukların daha fazla sözcük öğrendikleri saptanır. Paris-Descartes Üniversitesi’nden Olivier Houdé’ye göre ‘konuşmayı öğrenmek için, iletişimin gerçek oyunlarıyla dilbilim banyosundan geçmenin yerini hiçbir şey alamaz’. ‘Bebeğin yaşamına toplumsal ve duygusal bir rol oynayan ebeveynlerle etkileşim çok önemlidir’. O halde, eğitsel DVD’ler yararsız mı? ‘Bu araştırmadan genel bir sonuç çıkarmak hatalı olabilir. Başka araştırmalar, gerçek yaşamdaki durumlardan daha fazla süre DVD’ye maruz kalan bebeklerin öğrenme başarımlarındaki farkın azaldığını gösteriyor. Diğer yönden, DVD’lerin etkililiği bilişsel alana göre değiğir. Kimi video oyunlarının yetişkinlerin görsel seçici dikkat kapasitelerini artırdığını gösteren çalışmalar da var. Görme duyusu gelişmiş bebeklerde de bu durum söz konusu olabilir’ diyor O.Houdé. J. Deloache ekibinin elde ettiği diğer sonuç ise ebeveynlerle birlikte DVD seyreden bebeklerle ilgili: Çoğu ebeveyn bebeklerinin dillerinin DVD sayesinde önemli ölçüde zenginleştiğini ifade ederek, DVD’nin etkisini abartıyor. ‘Bebekler, DVD olsun ya da olmasın, kendiliklerinden sözcük dağarcıklarını geliştirdikleri bir gelişme dönemi içindedirler’ diyor son olarak O.Houdé. Bu da ebeveynlerin değerlendirme hatalarını açıklar. CUMHURİYET BİLİM TEKNİK EKİ