Duygular yoğunlaşınca 'dumana' sarılıyoruz!

Kapalı alanlarda sigara içilmesine engel olan yasal düzenlemenin 4. yıldönümünde yasaya uyum konusunda Türkiye ‘geçer’ not aldı. Yasanın en çok ihlal edildiği mekanlarsa hastaneler.

Kapalı alanlarda sigara içilmesine engel olan yasal düzenlemenin 4. yıldönümünde yasaya uyum konusunda Türkiye ‘geçer’ not aldı. Yasanın en çok ihlal edildiği mekanlarsa hastaneler.

Kapalı alanlarda tütün mamullerinin kullanımına sınırlama getiren yasal düzenlemenin 4. yılında yapılan araştırmadan Türkiye geçer not aldı. Araştırma ekibinde yer alan Kadir Has Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Yrd. Doç. Dr. Aslı Çarkoğlu, yasaya uyumda ciddi yol katedildiğini belirterek, yasanın en çok ihlal edildiği mekanların “duyguların yoğun olduğu” hastane kafeteryaları ile barlar olduğunu söyledi. ‘Dumansız Hava Sahası’ uygulamasını hüyütü geçiren kapalı alanlardaki sigara yasağının 4. yıldönümünde yasaya uyum konusunda Türkiye “iyi” not aldı. Dünya Sağlık Örgütü’nün talebi ile ABD’den Johns Hopkins Üniversitesi Bloomberg Sağlığı Fakültesi, Türkiye’den Kadir Has Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve 9 Eylül Üniversitesi’nden bir grup araştırmacı Türkiye’nin 12 ilinde yasaya uyumu araştırdı. Araştırma sonucunda yasaya uyumun genel olarak iyi olduğu tespit edilirken, kahvehaneler, barlar, gece kulüpleri ve hastanelerin kafeteryalarında ise yasaya uyum konusunda sorun yaşandığı saptandı.

SİGARAYI KOLAYCA BIRAKMANIN YOLLARI

OKUL, AVM, BAR...

Araştırma ekipleri yasanın ne kadar uygulandığına dair gözlemlerini Ankara, İstanbul, İzmir, Adana, Balıkesir, Erzurum, Gaziantep, Kayseri, Samsun, Trabzon ve Van’da gerçekleştirdi. Üniversiteler, orta öğretim okulları, hastaneler, devlet daireleri, alışveriş merkezleri, restoranlar, barlar, kahvehaneler, kafeler ve gece kulüplerinde yapılan gözlemlerde mekanlarda sigara içen tek bir kişi dahi mekanın hanesine eksi puan olarak kaydedildi. Aralık 2012 - Ocak 2013 tarihleri arasında gerçekleştirilen araştırma sonucunda elde edilen dikkat çekici veriler şöyle: - Türkiye’de yasak en çok barlar ile hastanelerin kafeteryalarında deliniyor. Araştırma ekibinde yer alan Yrd. Doç. Dr. Aslı Çarkoğlu’na göre bu durum özellikle hastane kafeteryalarının duyguların yoğun yaşandığı alanlar olmasından kaynaklanıyor; “Yoğun bakımda hastası olan kafeteryaya gidip sigara içiyor. O sırada etrafındakiler de ona müdahale de etmiyorlar. Bu nedenle hastane kafeteryalarında yasa sık sık ihlal ediliyor.” -Yasaya uyum oranı, okul, devlet daireleri, alışveriş merkezleri ve üniversitelerde yüzde 90’ın üzerinde... Bu oran hastanelerde yüzde 79, kafelerde yüzde 94, restoranlarda yüzde 93, kahvehanelerde yüzde 78, bar ve gece kulüplerinde ise yüzde 20. -Yasaya en az uyum bar ve gece kulüplerinde gösteriliyor. Özellikle Trabzon, Gaziantep, Erzurum ve Balıkesir’de gözlem yapılan bar ve gece kulüpleri arasında, içerisinde sigara içilmeyene rastlanmadı. İstanbul’da bar ve gece kulüplerinde yasaya uyum oranı yüzde 18 civarında iken barlarında yasağa en çok uyulan ilin yüzde 80’e yakın bir oranla Kayseri olduğu görüldü. - İstanbul dışındaki illerdeki üniversitelerin hiçbirinde sigara içene rastlanmadı. -Yasanın delindiği bir diğer nokta ise kahvehaneler ve çay bahçeleri... ŞARTLARIN HEPSİNİ BİR TEK TÜRKİYE YERİNE GETİRDİ Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) “Tütün Çerçeve Programı” çerçevesinde dünyada uygulanmaya başlanan “Dumansız Hava Sahası” yasasının nasıl işlediğini ortaya çıkartmak amacıyla gerçekleştirilen araştırmaya Sağlık Bakanlığı da danışmanlık yaptı. DSÖ’nün bu program çerçevesinde belirlediği ve İngilizce kısaltmaları “mpower” olarak adlandırılan 6 şartın hepsine ilk uyan ülke olması nedeniyle yasa hakında ilk araştırma Türkiye’de gerçekleştirildi. “Mpower” ilkeleri şöyle: - Araştırma-takip, - Pasif içicilikten koruma, -Sigarayı bırakmak isteyenlere destek olma, -Sigara paketlerine uyarı koyma, -Sigara reklamlarını önleme, -Tütün ürünlerinin vergilerinin arttırılması... “TEK SİGARA İÇİLEBİLECEK KAPALI ALAN, ŞEMSİYE ALTI” Çakıroğlu, Türkiye’de yasanın uygulanması konusunda yapılan ciddi bir hataya da dikkat çekiyor. Çakıroğlu, Türkiye’de kaç tarafı açık alanda sigara içilebileceği konusunda yaşanan kafa karışıklığının yasa ihlaline neden olduğunu vurgulayarak, yasada konulan kuralı şöyle anlatıyor: “Yasada tüm mekanların 6 tarafı vardır ve sigara içilebilmesi için bunlardan en fazla 2 tanesi kapalı olabilir deniliyor. Yani zemnini de sayıyor. Bu durumda sadece şemsiye altında ya da sokakta sigara içilebilir.” MİLLİYET