UYKUDA BİLİNÇSİZ DAVRANMA

A.A

Yeme bozukluğu olan hastaların gece uyanarak bilinçsiz şekilde yemek yediğini biliyor muydunuz?

 
Sütçü İmam Üniversitesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Özlem Orhan, uykuyla ilişkili yeme bozukluğu olan hastaların gece uyanarak bilinçsiz şekilde yemek yaptığını ve yediğini belirterek, “Hastalar arasında donmuş gıda, kedi, köpek  maması, el kremi, amonyak, sigara, pişmemiş spagetti, yumurta kabuğu, tutkal,  temizlik maddesi gibi son derece itici gelen şeyleri yiyenler var” dedi.

Özlem Orhan, Türkiye Psikiyatri Derneği tarafından Antalya'da düzenlenen  14. Bahar Sempozyumundaki sunumunda, açlığın uyanıklıkla ilgili biyolojik bir  dürtü olduğunu ancak uyku sırasında da farklı patolojik durumlarda yeme durumuyla  karşılaşılabildiğini kaydetti. Bazı bireylerin gece uykudan uyanıp yemek  yediklerini ancak sabah bunu hatırlamadıklarını anlatan Orhan, bu hastalığın  “Uykuyla ilişkili yeme bozukluğu” şeklinde adlandırıldığını belirtti. Orhan,  şöyle konuştu:

“Bu hastalıkta, uyku sırasında tekrarlayıcı şekilde istem dışı yeme  olayı söz konusu. Bu yeme epizotlarına ait kişi, kısmen veya tamamen hafıza kaybı  yaşıyor. Yaygınlığıyla ilgili çalışma yok ancak uyku laboratuvarlarına gelen  hastalarda binde 5 oranında bildirilmiş. Obezite gibi yeme bozuklukları grubunda  yaygın görülüyor.

Vakaların yüzde 60-85'ini kadınlar oluşturuyor ve genç yaşta  görülüyor. Uyku ile ilişkili yeme bozukluğu kronik bir durum. 20'li yaşlarda  başlıyor. Hastalar bu dönemlerde kolayca uyandırılamıyorlar. Aslında bu uykuda  yürümeye benziyor. Zaten onun bir varyantı olabileceği ileri sürülmüş. Uykuya  daldıktan sonraki ilk üç saatte ortaya çıkıyor. En az gecede bir kez ortaya  çıktığı bildirilmiş. Vakaların yarısında uyanıklık düzeylerinde azalma olduğu  belirtiliyor. Hastaların tamamen uykulu şekilde buzdolabına gittikleri,  birşeyleri kızarttıkları, doğradıkları, dilimledikleri bildirilmiş. Hastalar  sabah yüzünde yiyecek artıklarını görene kadar gece yemek yediklerini fark  edemiyorlar.”

Orhan, bu hastaların gece yemek seçimlerinin de gündüzden farklı olduğuna  dikkati çekerek gece yemelerinde karbonhidrat düzeyi yüksek, yağlı, şekerli  gıdaları tükettiklerini ve tıkınırcasına yeme durumunun gözlendiğini kaydetti.

Hastaların kimi zaman yiyecek olmayan maddeleri de tükettiklerinin  bildirildiğini vurgulayan Özlem Orhan, şöyle konuştu:

“Hastalar arasında donmuş gıda, kedi, köpek maması, el kremi, amonyak,  sigara, pişmemiş spagetti, yumurta kabuğu, tutkal, temizlik maddesi gibi son  derece itici gelen şeyleri yiyenler var. Hastaların bu davranışlarına yönelik  deliller ortaya çıkınca utanıyorlar, kendilerinden nefret edip depresyon da geliştirebiliyorlar. Bu hastalar hatırlamıyor, uyandırılamıyorlar.”

Hastalığın uluslararası uyku sınıflandırması sisteminde parasomnia olarak  yer aldığına işaret eden Orhan, bu vakaların üçte birinde yaralanma davranışları  da ortaya çıktığını kaydetti. Orhan, hastaların aşırı sıcak içecekleri  içebildiklerini, kalın gıda parçalarından boğulma tehlikesi geçirebildiklerini,  kilo alımına bağlı diyabet ve tansiyonlarının bu yemelerden etkilenebildiğini  bildirdi.

Özlem Orhan, hastalığın sebebinin bilinmediğini, ancak genetik  yatkınlıktan bahsedildiğini, stres ile ilişkisinin bildirildiğini; travma  sonrası, stres bozukluklarıyla bazı ilaçların yan etkisi olarak da hastalığın  ortaya çıkabildiğini sözlerine ekledi.