'1 yaşındaki kızım çok sinirli'

Üsküdar Üniversitesi NPSUAM Feneryolu Polikliniği'nden Prof. Dr. Orhan Doğan, ruh sağlığınızla ilgili sorularınızı cevaplandırıyor…

SORU Bir yaşında kızım var. Çok sinirli, bir şeye kızdığı zaman kendine vuruyor, biz kızdığımız zaman sinirleniyor. Bu konuda yardımcı olur musunuz? CEVAP Bir yaşındaki bir çocuğun bu kadar sinirli olması pek beklenen bir durum değildir. Kendine kızma, büyük olasılıkla engellendiği zaman ortaya çıkıyordur. Bu yaştaki çocuklar engellenemeye dayanamaz. Anne-baba kızdığı zaman sinirlenmesi de sinirlenmesi de onun açısından bir anlam taşıyordur. Bir yaşındaki bir çocuk duygu ve düşüncelerini konuşarak anlatamadığı için, onun en öneml iletişim aracı olan beden dilini kullanmaktadır. Bu ve benzeri davranışlar bu yaşlarda taklit ederek öğrenilir. Çocuğun evde gördüğü iletişim biçimine göre davrandığını söylemek yanlış olmaz. Bu nedenle anne-babanın ve diğer aile üyelerinin iletişim biçimlerini gözden geçirmeleri, iletişim biçimlerini sağlıklı olanla değiştirmeleri gerekir. SORU Depresyonda olduğumu sanıyorum. Kliniğe gitmeden nasıl kurtulabilirim? Bir de başım çok ağrıyor ve dönüyor. CEVAP Depresyon biyolojik, ruhsal, toplumsal yönlerden birçok nedene bağlı olan bir bozukluktıur. Tanı koymak için çeşitli ölçütleri vardır. Her şeyden önce böyle bir durumun olup olmadığı netleştirilmelidir. Depresyon olduğuna karar verilirse, tedavisine geçilmelidir. Depresyon tedavisinde bir profesyonel yardım almak gereklidir. Depresyonun tedavisinde en etkili yöntemler ilaç tedavisi ve psikoterapidir. Bunlar uygun biçimde ve birlikte uygulanırsa, yüksek oranda başarı sağlanır. Depresyona hiçbir müdahale yapılmazsa, zaman içinde kendiliğinden geçebilir. Fakat bu süre çok uzundur ve tedaviyle bu süre çok kısalmaktadır. Depresyonda ağrı yakınmaları da olabilir. Her durumda bir ruh hekimine başvurmak gerekir. SORU Benim 6 yaşında oğlum bir oğlum var. Ben çalışıyorum, geçen arkadaşının evine gitmişti. Orda inatlaşmışlar, çocuğun odasında halıya çişini yapmış arkadaşının yanında ve kız kardeşi de varmış pipisini çıkarıp. Acaba bu davranış bozukluğu mudur? CEVAP Altı yaşında cinsel bölgelerle ilgili davranışlar artmış olabilir ve bu yaştan sonra azaması beklenir. Bu yaşlarda her çocuk kendi istediğinin yapılmasını ister ve olmadığında tepki gösterir. Bu tepki çocuktan çocuğa göre değişir. Bir çocuğun çişini yaparak tepki göstermesi bir tür saldırganlıktır. Bu yaşta da, başka bir yaşta da normal olarak kabul edilmez. Bu tepkiyi evden, dışarıda arkadaşlarından görmüş ve öğrenmiş olabilir. Davranışların normalliğini ayırt etmesi tam olarak gelişmediği için, bu davranışa erişkinlerden farklı bir anlam yükleyebilir. nereden ve nasıl öğrendiği araştırılıp hangi amaçla böyle davrandığı anlaşılmayaçalışılıp doğru tepkilerin neler olabileceği açıklanabilir. Bu ve benzeri davranışlar sürekli oluyorsa, bir çocuk ve ergen ruh hekimine başvurmak uygun olur.