Psikolojik taciz ve mobbing

Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan taciz ve mobbingi anlattı…

Sabah işe giderken "Bugün başıma ne gelecek acaba, istifa etsem mi?" diye düşünen kişi bir Mobbingzededir. Bu durum uzun süre devam ederse psikosomatik hastalıklar başlar.

FIRÇA ATMAK

Askerlikte çok kullanılan "fırça atmak" diye bir tabir vardır. Bu tabir, psikolojik taciz olarak jargona girmiş bir cümledir. "Mobbing" de sataşmak ve hücum etmek anlamına gelir. Üst düzey yönetim kademesinde bulunan insanlar, çalışanlarını pasifize etmek, onları baskı altında tutmak için bu yöntemi sıkça kullanırlar. İdeal yöneticiler için fırça atmak kolaycılıktır. Buna, ikna ve inandırma yöntemini uygulayamayan yöneticilerin kullandığı bir yol diyebiliriz.

"Mobbing" biraz farklı bir yöntemdir. Sistematik şekilde baskı yapmak anlamına gelir. Aileden ülke yönetimine kadar her yerde sistematik baskı ile insanlar pasifize edilir ve kolay yönetilir hale getirilir. Demokratik olmayan bu yöntemde psikolojik saldırılar yapılır. Dedikodular, toplantılarda terslemeler, söz hakkı vermemeler, yetkileri kısıtlamalar, saf dışı bırakmak için geliştirilen sistemli taktikler ile hakimiyet sağlanmaya çalışılır. Yetersiz yöneticiler, böyle yaklaşımlar ile kendi iç dünyalarında ego tatmini sağlarlar. Yahut kendi fikrine güvenmeyen kişiler, çıkarlarını korumak için başka yol bulamadıkları ve bilemediklerinden "Mobbing"i bilinçsizce uygularlar.

MOBBİNGZEDELERDE NE OLUR?

Sistemli yapılan psikolojik saldırı, çalışanların ruh hâlini olumsuz biçimde etkiler. Sabah işe giderken "Bugün başıma ne gelecek acaba, istifa etsem mi?" diye düşünen kişi bir Mobbingzededir. Bu durum uzun süre devam ederse psiko-somatik hastalıklar başlar. Mide, kalp, cilt, barsak bozuklukları veya ense-baş-boyun-sırt ağrılarına sık rastlanır. Cinsel tacize kadar varabilecek psikolojik saldırı olayları, insanda ruhsal çöküntü, kendine güvensizlik, kaygı düzeyinin yükselmesi, tartışmalar ve kavgalara neden olur. İçki-sigara kullanımında artışa neden olur. Mobbinge maruz kalanlar işyerinde hata üstüne hata yaparlar, çalışanlarla sosyal iletişimleri bozulmaya başlar. Bu yanlış tutum, iş verimliliğini artırmak yerine azaltır.

MOTİVASYON ARTIRICI BİR TEKNİK OLABİLİR Mİ?

Bir işyerinde çalışanların verimini arttırmak veya evde çocukların ders çalışmasını sağlamak için baskı, tehdit, korkutma ve sindirme bir yöntem olarak maalesef sık kullanılır. Bu yöntemi iyi niyetle ve doğru olduğuna inanarak kullananlar, baş edilmesi en zor kişilerdir. Kendi çocukluk dönemlerinde ve yetiştirilme tarzlarında gördükleri bu yöntemi hiç sorgulamayan bu kişiler sonuç aldıklarını zannederler. Mobbing yöntemi ile yetiştirilen çocuklar genellikle pasif ve agresif olurlar. Yani otoritenin istediğinin zıddını yaparak onu sinirlendirip zevk almayı huy hâline getirirler. Konuşturulmadıkları için, böylesine bilinç dışı bir tatmin şeklini savunma olarak geliştirmişlerdir.

SİYASAL MOBBİNG

Ülke yönetiminde Mobbing'i yöntem olarak benimseyenler, sistematik baskıyı "rejim" hâline getirmişlerdir. Uyguladıkları yasalar çok katıdır ve bunları evrensel normlara göre düzenlemekten kaçınırlar. Yönetilenler küçük görüldüğü, değer verilmediği ve eğitimsiz kabul edildiği için sistematik baskı yapmayı bir hak olarak kendilerinde görürler. Hatta "Demokrasi, eğitimli toplumların yönetim şeklidir. Bizim halkımız eğitimsiz olduğu için demokrasi ülkemize lükstür." tezini bu anlayışta olanlar sıkça dile getirirler. Doğru eğitimin demokrasi kültüründe olacağını düşünmezler.

Bu tarz yönetimlerin idaresinde yaşayan insanlar kendilerini güvende hissetmezler, değerlerini yitirdiklerini düşünürler. Ayakta kalmak için yalan ve ikiyüzlülüğe sıkça başvururlar. Yetenekleri gelişemez. Özgür düşünen, bağımsız davranan, zora talip olan bireyler bu baskıcı yöntemlerle pasifize edilirler. Toplumsal motivasyon kırılır, değerler yitirilir. Bu sebeple eğitimsiz toplumların demokrasiye daha çok ihtiyaçları vardır. Kendilerine güven gelen, iyi değerleri benimseyen, farklı fikir üreten, yarışmacı ve çalışkan kişiler; kendilerine özgür ortam sağlanan ve ödüllendirilen kişilerdir.

Sistemli psikolojik tacizin kısa vadede motivasyon artırıcı görünümü aldatıcıdır. Uzun vadede; kızgın, öfkeli, memnuniyetsiz, mutsuz, değerlerini yitirmiş bireyler ortaya çıkar. Bu insanlar baskıcı uygulamaların meyvesidir. "Mobbing" sistematik şekilde baskı yapmak anlamına gelir. Aileden ülke yönetimine kadar her yerde sistematik baskı ile insanlar pasifize edilir ve kolay yönetilir hale getirilir. Demokratik olmayan bu yöntemde psikolojik saldırılar yapılır.


Paylaş

Görüntülenme:
Yayınlanma Tarihi:16 Haziran 2012

© 2024e-Psikiyatri.com, bir NPGRUP sitesidir,
e-Psikiyatri.com bir NPGRUP sitesidir. Bu sitede verilen bilgiler, site ziyaretçilerinin/hastaların hekimleriyle mevcut ilişkilerini ikame etmek değil, desteklemek için tasarlanmıştır. Bu sitede yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçmez. Tüm hakları saklıdır.