Başarının sırrı algoritmada saklı

1997'de sahnelenmeye başlayan "Aslan Kral", 2013'te Broadway'de en çok gelir getiren oyun olmayı nasıl başardı?

1997'de sahnelenmeye başlayan "Aslan Kral", 2013'te Broadway'de en çok gelir getiren oyun olmayı nasıl başardı?

Bu, uzun süre sahnede kalan ve birkaç iyi sezonun ardından giderek seyirci kaybeden müzikaller için görülmemiş bir başarı. Müzikalin yapımcısı olan Disney Tiyatro Yapımları 2011'den beri, izleyicilerin Times Meydanı'na bakan bin 700 koltuklu Minskoff Tiyatrosu'ndaki her gösterim için muhtemelen en fazla ne kadar bilet ücreti ödeyebileceğini belirlemek amacıyla, geçmişte gizli tuttuğu bir algoritma kullanıyor. Yoğun turist akışı yaşanan tatil haftalarında bilet fiyatlarını artırmayı amaçlayan dinamik fiyatlama sistemi adlı bu sistemin kullanıldığı başka oyunlar da var. Ama fiyatları talep ve bilet satın alma alışkanlıklarına göre ayarlamak için sürekli algoritmasını kullanarak havayolu ve otel sektörlerinde ulaşılan ileri düzeye erişen sadece Disney oldu. Ara sıra 10 veya 20 dolar yüksek fiyat koyan "Aslan Kral", sene sonu itibariyle 2003'ten sonra ilk kez en yüksek geliri elde eden oyun unvanını alarak "Günahkâr"ı tahtından indirip Broadway'i hayrete düşürdü. Oysa Disney en iyi koltuklar için bazı rakip oyunların yarısı kadar fiyat koymuştu. Broadway'deki 40 tiyatrodan 5'inin sahibi olan Jujamcyn Tiyatroları'nın Başkan Yardımcısı Paul Libin, "Herkes Disney'in formülünü öğrenmek istiyor. Broadway'deki tüm oyunlar ayakta kalabilmek için dinamik fiyatlamaya geçse de, 'Aslan Kral' bu işte ustalaştı" diyor. Disney yöneticileri, genel merkezdeki yönetim uzmanlarının, başarılı formülün geliştirilmesine yardım ettiğini söylüyor. Bu uzmanlar, "Aslan Kral"a uygulanan dinamik fiyatlama hakkında konuşmayı iki yıl boyunca reddetti. Uzmanlar yakın zamanda, bir yavru aslanın Afrika'da yetişkinliğe adım atışını anlatan animasyon filmine dayalı müzikalin nasıl birinci olduğunu kısmen açıkladı. Oyunu şu ana dek izleyen 11,5 milyon izleyiciye dair verilerden yararlanan algoritma, beş farklı gösterim türü için -Noel gibi yoğun dönemler ve Şubat'taki hafta içi gece gösterimleri gibi durgun dönemler ile bunlar arasındaki dönemler- fiyat tavsiyesi veriyor. İzleyici talebini yüksek tutmaya çalışan Disney, Broadway'deki gözde oyunlar için alışılmadık bir yöntem seçerek en yüksek bilet fiyatını 227 dolarla sınırladı. Oysa "Mormon Kitabı" için bu fiyat 477, "Tuhaf Çizmeler" için 349, "Günahkâr" için de 300 dolar. Yani "Aslan Kral" kalabalık gruplar ve aileler için görece daha hesaplı. Böylece kötü reklama yol açan müşteri memnuniyetsizliği olasılığı daha düşük oluyor ve Broadway sektörünü değerlendiren yapımcılara bağlı olarak uzun vadede fiyat artırılabiliyor. Disney tiyatro birimi başkan yardımcısı David Schrader, "Biz uzun dönemli düşündüğümüz için bilet fiyatını yüksek tutmamaya karar verdik" diyor. THE NEW YORK TIMES